ZAWODY PRAWNICZE

Pojęcie "prawnicy" obejmuje zawody klasyczne:

• sędzia,
• prokurator,
• adwokat,
• radca prawny,
• notariusz

oraz zawody i specjalizacje prawnicze nowe, jak:

• referendarz sądowy,
• doradca podatkowy,
• rzecznik patentowy,
• nadzorca sądowy,
• doradca prawny,
• prawnik wewnętrzny (ang. in-house lawyer).

Adwokat – osoba z wyższym wykształceniem prawniczym, wykonująca wolny zawód zaufania publicznego, świadcząca pomoc prawną - w szczególności polegającą na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Zawód adwokata jest wykonywany na podstawie ustawy o adwokaturze. Adwokata obowiązują zasady etyki zawodowej ustalone przez organy samorządu adwokackiego.

Radca prawny – osoba z wyższym wykształceniem prawniczym, wykonująca wolny zawód zaufania publicznego, świadcząca pomoc prawną - w szczególności polegającą na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy. Zawód radcy prawnego jest wykonywany na podstawie ustawy o radcach prawnych. Radcę prawnego obowiązują zasady etyki zawodowej ustalone przez organy samorządu radcowskiego.

Zawód radcy prawnego jest zawodem pokrewnym do zawodu adwokata. Podstawową różnicą między radcami prawnymi a adwokatami jest możliwość wykonywania zawodu przy jednoczesnym pozostawaniu w stosunku pracy (radcowie prawni mają taką możliwość, adwokaci – nie). Itniejący podział na dwie korporacje uznawany jest za sztuczny i ma znaczenie głównie historyczne.

Osoba ucząca się zawodu adwokata albo radcy to aplikant.

Doradca prawny – osoba z wyższym wykształceniem prawniczym, nienależąca do samorządu adwokatów ani radców prawnych, świadcząca usługi prawnicze na zasadzie swobody prowadzenia działalności gospodarczej.

Status doradcy prawnego nie jest uregulowany prawnie, zaś podstawą prawną świadczenia usług jest ustawa Prawo przedsiębiorców. W odróżnieniu od adwokatów i radców prawnych, doradcy prawni nie muszą (choć mogą) posiadać ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, nie podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej i nie mają też ustawowego obowiązku dochowania tajemnicy zawodowej (tę kwestię trzeba regulować indywidualnie w umowie z doradcą). Doradcy nie mogą też odmówić zeznań co do faktów, o których powzięli wiadomość w trakcie świadczenia usług.

Doradcy prawni mogą:
1) udzielać porad prawnych, przygotowywać projekty pism i umów;
2) być pełnomocnikami w postępowaniu administracyjnym;
3) być pełnomocnikami w niektórych sprawach cywilnych, jeżeli łączy ich z klientem stała umowa zlecenia.

Prawnik wewnętrzny (in-house) – osoba z wyższym wykształceniem prawniczym, świadcząca pomoc prawną dla przedsiębiorcy jako jego pracownik albo bliski współpracownik zatrudniony na podstawie umowy cywilnoprawnej. Prawnik wewnętrzny zwykle świadczy pomoc pomoc prawną nie w ramach wąskiej specjalizacji, lecz w zakresie wielu dziedzin prawa, również jako pełnomocnik procesowy. Oprócz wiedzy prawniczej, musi posiadać bieżącą wiedzę biznesową - o przedmiocie działalności pracodawcy, sposobie organizacji pracy, procedurach, ryzykach, otoczeniu rynkowym i strategii działania.